Σάββατο 24 Ιανουαρίου 2009

Κάτι Πατέρες μα τι Πατέρες... (Α)

Στην Ορθόδοξη Ανατολική Εκκλησία έχει σίγουρα υπερτιμηθεί ο ρόλος και η αξία κάποιων διακεκριμένων μοναχών και κληρικών της που είναι ευρύτερα γνωστοί ως «Πατέρες». Η κατάσταση έχει μάλλον ξεφύγει από κάθε έλεγχο και αγγίζει πλέον τα όρια της «πατρολαγνείας»!
Αν όμως διαβάσουμε τα «ψιλά γράμματα» από τον βίο και το έργο των περισσότερων απ’ αυτούς τότε σίγουρα θα μπορέσουμε να τους θέσουμε στις πραγματικές τους διαστάσεις. Ας αρχίσουμε από τις πιο «μαλακές» περιπτώσεις:
1) Ο Πολύκαρπος, επίσκοπος Σμύρνης (82-168 μ.Χ.) φαίνεται πως ήταν λίγο ... φαρμακόγλωσσα. Κάποια μέρα συνάντησε τυχαία τον αιρετικό Μαρκίωνα κι όταν εκείνος τον χαιρέτησε, ο Πολύκαρπος τον αντιχαιρέτησε αποκαλώντας τον «πρωτότοκο του Σατανά»!
Ο καημένος ο Πολύκαρπος είχε φριχτό θάνατο. Ρίχθηκε στην πυρά από το εξαγριωμένο πλήθος! Το συναξάρι του δεν μας πληροφορεί την αιτία που οι «ειδωλολάτρες» είχαν λυσσάξει εναντίον του. Η σιωπή αυτή, σε συνδυασμό με την από τότε διαδεδομένη κακή συνήθεια των Χριστιανών να καίνε αλλόθρησκους ναούς και να γκρεμίζουν αγάλματα, μας κάνει να υποπτευθούμε πως κάποια τέτοια «στραβή» θα είχε κάνει κι ο Πολύκαρπος.
2) Ο Ιγνάτιος Θεοφόρος (50-113) φέρεται να μαρτύρησε στη Ρώμη, αφού προηγουμένως είχε διασχίσει πεζοπορώντας και αλυσοδεμένος τη Μ. Ασία και την Ελλάδα. Υποτίθεται ότι υπεβλήθη στη φοβερή αυτή δοκιμασία προκειμένου να παραδειγματισθούν οι Χριστιανοί των περιοχών αυτών. Όμως οι Χριστιανοί βιογράφοι του μας τα μπερδεύουν κάπως... Μας πληροφορούν, λ.χ., πως κατά την πορεία του συναντούσε αντιπροσωπείες των τοπικών χριστιανικών Εκκλησιών, έγραφε και έστελνε επιστολές κλπ. Καλά, αυτοί οι Χριστιανοί που τον πλησίαζαν δεν είχαν τον φόβο μήπως αλυσοδεθούν και οι ίδιοι και οδηγηθούν στα λιοντάρια της Ρώμης; Και οι φρουροί του Ιγνάτιο πώς και ήταν τόσο ευγενικοί μαζί του και με τους επισκέπτες του; Τελικά η μακρά αυτή πορεία έγινε προς εκφοβισμό ή προς διαφήμιση του Χριστιανισμού; Κάτι δεν κολλάει καλά σ’ αυτή την ιστορία...
Ο Ιγνάτιος σε μια επιστολή του παρακαλεί τους Χριστιανούς της Ρώμης να παύσουν να καταβάλουν προσπάθειες για την απαλλαγή του απ’ τις κατηγορίες! Προφανώς ήθελε με το ... ζόρι και αδίκως να θανατωθεί! Όμως κάτι τέτοιο το αποδοκίμαζε η Εκκλησία (αν δεν κάνω λάθος). Γιατί ισοδυναμούσε με αυτοκτονία... Αλλά ας την προσπεράσουμε αυτή τη «λεπτομέρεια». Κι ας αναρωτηθούμε: Εν έτη 113 μ.Χ. και εν μέσω (υποτίθεται) σκληρού διωγμού, υπήρχαν στη Ρώμη τόσο πολλοί και τόσο ισχυροί Χριστιανοί που να έχουν την ευχέρεια να διαλέγονται με τις επίσημες ρωμαϊκές αρχές και να τις επηρεάζουν τόσο καταλυτικά;
3) Ο Ωριγένης (185-254) είναι ο πολυγραφότερος συγγραφέας όλων των εποχών. Έκανε όμως κι αυτός τις «κουτσουκέλες» του που δεν ήταν και λίγες. Στο τέλος καταδικάσθηκε και ως αιρετικός. Τι να πρωτοθυμηθούμε! Κατ’ αρχήν αυτοευνουχίσθηκε! Το «κόλλημα» των Χριστιανών με το σώμα και τις φυσιολογικές λειτουργίες του ήταν πάντα μεγάλο... Κατά δεύτερον χειροτονήθηκε πρεσβύτερος από Επισκόπους «τοπικά αναρμόδιους» και χωρίς άδεια του Επισκόπου Αλεξανδρείας στον οποίο υπάγονταν! Βλέπετε, στη χριστιανική Εκκλησία όλοι μας ανήκουμε στον Επίσκοπό μας! Κι αν τον «γράψουμε» διαπράττουμε μεγάλο πνευματικό έγκλημα! Αλλά ο Ωριγένης τον ζήταγε τον αφορισμό του... Μέχρι και υπέρ της μετενσάρκωσης επιχειρηματολόγησε!
4) Ο Κλήμης Αλεξανδρεύς (150-215), που στην πραγματικότητα ήταν Αθηναίος, αντιμετώπιζε ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα. Στην Αλεξάνδρεια υπήρχαν αρκετοί πλούσιοι που έδειχναν πρόθυμοι να γίνουν Χριστιανοί αλλά ήταν εντελώς απρόθυμοι να στερηθούν την περιουσία τους, όπως απαιτούσε ο Κύριος! Η περίπτωση του νεαρού του Ευαγγελίου που αρνήθηκε να μοιράσει τα πλούτη του στους φτωχούς και να ακολουθήσει τον Ιησού, ήταν κραυγαλέα! Τι να κάνει, λοιπόν, ο καημενούλης ο Κλήμης; Προκειμένου να προσελκύσει τους πλούσιους (και τις δωρεές τους στην Εκκλησία) έκατσε κι έγραψε ένα έργο με τίτλο «Τις ο σωζόμενος πλούσιος;». Εκεί αντιστρέφει εντελώς το πνεύμα του Ιησού, «βαπτίζει» το χρήμα ως κάτι το ηθικά αδιάφορο και ξεκαθαρίζει πως ο Ιησούς δεν εννοούσε ότι οι πλούσιοι πρέπει να διαλύσουν τις περιουσίες τους γιατί τότε «θα διελύετο η κοινωνία»! Προφανώς ο «Άγιος» ήθελε να πει πως θα διαλύονταν το «σύστημα», γιατί την κοινωνία τη διαλύει η φιλοχρηματία κι όχι η φιλανθρωπία των ανθρώπων... Μπράβο Κλήμαρε μεγάλε! Έπρεπε να στήσουν το άγαλμά σου δίπλα σε εκείνο του Τρούμαν!

Παρασκευή 9 Ιανουαρίου 2009

Ο πραγματικός Θεός ...

Τα μεγάλα άλματα της ανθρώπινης ιστορίας συνδέθηκαν με αντίστοιχες τεχνικές και επιστημονικές ανακαλύψεις. Η επιστήμη ήταν εκείνη που μετέβαλε ριζικά τις υλικές συνθήκες του ανθρώπινου βίου, προκαλώντας αντίστοιχες ανατροπές σε ιδεολογίες, θρησκείες, φιλοσοφικές θεωρίες κλπ. Το δωδεκάθεο του Ολύμπου, λ.χ., κατέρρευσε μόλις ο άνθρωπος κατόρθωσε να προσεγγίσει τις κορυφές του Ολύμπου όπου διαπίστωσε ότι εκεί υπήρχαν μόνο πάγοι και πέτρες. Κανένα ίχνος από τα παλάτια των Θεών δεν βρέθηκε και διαψεύσθηκαν όλα όσα ο Όμηρος και οι αρχαίοι ποιητές εξυμνούσαν και περιέγραφαν. Ο καθένας αντιλαμβάνεται τι μεγάλο σοκ υπέστησαν οι άνθρωποι της εποχής εκείνης από την τόσο καταλυτική διάψευση των θρησκευτικών τους πεποιθήσεων.
Όμως το γκρέμισμα των δώδεκα Θεών δεν ξερίζωσε και τις πραγματικές αιτίες του θρησκευτικού φαινομένου. Η αγωνία του ανθρώπου μπρος στο θάνατο, την αρρώστια και τη δυστυχία παρέμενε αμείωτη κι έτσι, αμυνόμενος, «ύψωσε» τους Θεούς του ακόμη πιο ψηλά, στους ουρανούς, πιστεύοντας πως ποτέ δεν θα κατόρθωνε ο ίδιος να φτάσει μέχρι εκεί ώστε να επαναληφθεί το «φαινόμενο του Ολύμπου». Σήμερα όμως τα διαστημόπλοια, οι πύραυλοι, τα διαστημικά λεωφορεία αλλά κυρίως τα ισχυρά τηλεσκόπια, μας βοηθούν να έχουμε εικόνα των εσχατιών του σύμπαντος και να γνωρίζουμε καλά πως πουθενά εκεί δεν υπάρχει παράδεισος, κόλαση, θρόνοι του Θεού, Χερουβείμ, Σεραφείμ κλπ. Και πάλι όμως ο άνθρωπος δεν εξουδετέρωσε την "πρώτη ύλη" της θρησκείας, την αρρώστια, τον πόνο και τον θάνατο, κι έτσι (αμυνόμενος πάλι) προσέδωσε πνευματική (και συνεπώς άυλη και αόρατη) μορφή σε Θεούς, θρόνους, βασιλείες των ουρανών κλπ. Τώρα ένιωθε σίγουρος πως η επιστήμη δεν θα διέψευδε ποτέ τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις.
Στη ζωή όμως αυτή ένα είναι βέβαιο: ποτέ μη λες ποτέ! Βέβαια η επιστήμη δεν πρόκειται ποτέ να αποδείξει την ύπαρξη ή την ανυπαρξία των στοιχείων του «πνευματικού κόσμου», μπορεί όμως να χτυπήσει στη ρίζα του το θρησκευτικό φαινόμενο με τη μορφή που το γνωρίσαμε ως τα σήμερα. Πώς γίνεται αυτό; Μα εξαλείφοντας τις γενεσιουργούς αιτίες όλων των θρησκειών, δηλ. τον πόνο, την αρρώστια και τον θάνατο! Μια τέτοια εξέλιξη θα ανατρέψει τα πάντα. Θα γκρεμίσει όλα τα «καταφύγια ιδεών», τα «πνευματικά λιμάνια» και τις ψευδαισθήσεις που τα συνοδεύουν.
Βέβαια, υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι που έχουν ήδη «βολευτεί». Και επειδή κάθε «ξεβόλεμα» είναι οδυνηρό, αντιδρούν. Αντιλαμβάνονται τους «κινδύνους» από τα επιτεύγματα της σύγχρονης επιστήμης (βιοϊατρικής, γενετικής κλπ) και αρχίζουν να αμύνονται. Με δύο κυρίους τρόπους:
Α) Αρνούμενοι τις πραγματικές δυνατότητες της επιστήμης. Υποστηρίζοντας πως όσα γράφονται ή λέγονται σχετικά είναι «φήμες της πιάτσας», «ευχολόγια, φαντασιώσεις, μύθοι»! Και συνεπώς τίποτε ουσιαστικό δεν μπορεί να προσφέρει η επιστημονική έρευνα, κανένας κίνδυνος για τα «ιδεολογικά τους λιμάνια» δεν υφίσταται και μπορούν να κοιμούνται ήσυχοι. Πρόκειται για την κλασική μέθοδο του «στρουθοκαμηλισμού»! Βασικό τους επιχείρημα ότι η επιστήμη «δεν έχει ακόμη δώσει απαντήσεις σε βασικά ερωτήματα», πως ακόμη «πολλές πτυχές του γονιδιόματος παραμένουν άγνωστες» κλπ. Ασφαλώς και η επιστήμη βρίσκεται στα πρώτα βήματα της εξερεύνησης του μυστηρίου που λέγεται «άνθρωπος». Όμως έκανε ήδη μια πολύ καλή αρχή και στη συνέχεια οι εξελίξεις αναμένονται ραγδαίες. Όσοι λοιπόν αντιδρούν με τη μέθοδο της «στρουθοκαμήλου» δεν έχουν παρά απλά να ελπίζουν πως όσο οι ίδιοι ζουν οι επιστημονικές εξελίξεις δεν θα προφθάσουν να τους διαψεύσουν. Αν και κατά βάθος γνωρίζουν πως «όταν έχεις βρει το κλειδί είναι ζήτημα χρόνου να ανακαλύψεις την κλειδαρότρυπα και να ανοίξεις την πόρτα»!
Β) Ο δεύτερος τρόπος αντίδρασης είναι πιο ειλικρινής αλλά και πιο ωμός! Όσοι τον ακολουθούν δεν ματαιοπονούν επιχειρώντας να βγάλουν ανίκανη την επιστήμη. Δεν τρέφουν αυταπάτες για το τι τους περιμένει και σπεύδουν να το δηλώσουν. Αντιγράφω ένα απόσπασμα από την ομιλία του Νικόλαου Χατζηνικολάου (σημερινού μητροπολίτη Μεσογαίας) στην στρογγυλή τράπεζα που διοργάνωσε στο ξενοδοχείο Κάραβελ ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών στις 10-2-1999 με θέμα «Βιοϊατρική-βιοηθική»:«Κάθε προσπάθεια διόρθωσης της μορφής της ζωής (γενετική βελτίωση της φύσης και του ανθρώπου) φανερώνει μη αποδοχή των νόμων του Θεού και προσπάθεια υποβιβασμού του έργου της δημιουργίας Του. Αυτός, όπως ταπεινά διατυπώνει η Αγία Γραφή, όταν ολοκλήρωσε τη δημιουργία «είδε τα πάντα, όσα εποίησεν, και ιδού καλά λίαν». Στο πνεύμα του θεϊκού λόγου όλα ήταν πολύ καλά. Στο διεστραμμένο όμως από την αλαζονεία μυαλό του ανθρώπου, η φύση του Θεού παίρνει ... λίαν καλώς. Ενώ η ανθρώπινη δημιουργία διεκδικεί τομ άριστα»!
Καταλάβατε; Το πρόβλημά τους είναι μην τυχόν και βγει «σκάρτος» ο Θεός της Παλαιάς Διαθήκης. Που, σημειωτέον, «έγινε ρόμπα» από τον Θεό της Καινής Διαθήκης! Ε λοιπόν, ναι! Ο Θεός της Παλαιάς Διαθήκης καθόλου καλόν δεν έπλασε τον κόσμο! Και χρειάζεται όχι απλώς επισκευή αλλά εκ θεμελίων ανατροπή και ανοικοδόμηση! Όσοι, δε, έχουν οικοδομήσει τη ζωή τους σε έναν Θεό «διεκπεραιωτή ατομικών υποθέσεων» (κάτι σαν τα Κ.Ε.Π.) καλό θα ήταν ν΄αρχίζουν να υποστέλλουν τις σημαίες τους. Ο «Θεός των ατομικών ρουσφετιών» («κάνε μας καλά», «βρες μου μια καλή δουλειά ή έναν καλό γαμπρό») είναι ετοιμοθάνατος. Ίσως και να ήρθε η ώρα να ανακαλύψει ο άνθρωπος τον πραγματικό Θεό...