Σάββατο 26 Μαρτίου 2011

Ήταν ο Χριστός ιστορικό πρόσωπο; Η' (Η μαρτυρία του Σουετώνιου)

Ο Ρωμαίος ιστορικός Σουετώνιος έγραψε την περίοδο 110-120 μ.Χ. τον "Βίο των δώδεκα πρώτων αυτοκρατόρων της Ρώμης".
Στο έργο του υπάρχουν δύο αναφορές στο πρόσωπο του Χριστού:
Η πρώτη αφορά την πυρκαγιά της Ρώμης το 64 μ.Χ. επί Νέρωνα, στην οποία αναφέρθηκε και ο Τάκιτος (δες προηγούμενη ανάρτηση).
Η δεύτερη περιγράφει πώς ο Κλαύδιος αναγκάστηκε το 53 μ.Χ. να εκδώσει ειδικό διάταγμα με το οποίο εξορίζονταν απ' τη Ρώμη όλοι οι Ιουδαίοι! Αιτία ήταν οι εσωτερικές τους συγκρούσεις που είχαν να κάνουν με τη δυναμική εμφάνιση του Χριστιανισμού.
Ο Σουετώνιος αναφέρει, χαρακτηριστικά, πως υποκινητής των συγκρούσεων ήταν "ο Χρήστος"!
Απ' το χωρίο αυτό φαίνεται καθαρά κάποια σύγχυση γύρω απ' το πρόσωπο του Χριστού, καθώς ο σημαντικός αυτός ιστορικός:
α) τον αποκαλεί "Χρήστο" κι όχι "Χριστό"
β) τον θεωρεί ζώντα και υποκινητή των ταραχών του 53 μ.Χ. στη Ρώμη.
Εκτός κι αν ο "Χρήστος" ήταν πρόσωπο διαφορετικό από εκείνο του Χριστού και πράγματι υπήρξε υποκινητής των ταραχών...

Σάββατο 19 Μαρτίου 2011

Ήταν ο Χριστός ιστορικό πρόσωπο; Ζ' (Ο Ρωμαίος ιστορικός Τάκιτος)

Στις αρχές του 2ου αιώνα έχουμε τις πρώτες σαφείς αναφορές στο πρόσωπο του Χριστού από Ρωμαίους ιστορικούς.
Ο Τάκιτος δημοσίευσε το 115-117 το έργο του "Χρονικά", στο οποίο εκθέτει την ιστορία της Ρώμης απ' το θάνατο του Αυγούστου (14 μ.Χ.) μέχρι το θάνατο του Νέρωνα (68 μ.Χ.).
Φτάνοντας στο 64 μ.Χ. περιγράφει τη μεγάλη πυρκαγιά της Ρώμης που ο Νέρωνας απέδωσε στους Χριστιανούς.
Ο Τάκιτος αναφερόμενος στο όνομα "Χριστιανοί" εξηγεί πως "εκείνος από τον οποίο προήλθε αυτό το όνομα είναι ο Χριστός που θανατώθηκε επί της βασιλείας του Τιβερίου όταν διοικητής της Ιουδαίας ήταν ο Πόντιος Πιλάτος"!
Η μαρτυρία αυτή είναι πολύ σημαντική, γιατί:
α) Βεβαιώνεται πως οι Χριστιανοί ήταν γνωστοί και αποτελούσαν πολυπληθή θρησκευτική κοινότητα στη Ρώμη ήδη από το 64 μ.Χ. Το γεγονός αυτό από μόνο του προκαλεί μεγάλη εντύπωση. Πώς ήταν δυνατόν μια επαρχιακή αίρεση (όπως ήταν τότε ο Χριστιανισμός) να είχε τόσο πολύ διαδοθεί μέσα σε 30 χρόνια;
β) Δίνει συγκεκριμένα τοπικά και χρονικά πλαίσια για τη ζωή και το θάνατο του Χριστού.
γ) Ο Τάκιτος δεν διατυπώνει καμία προσωπική (ή γενικότερη) αμφιβολία για την ιστορικότητα του προσώπου του Χριστού! Κάτι που ασφαλώς θα έκανε αν την περίοδο που έγραφε την ιστορία του υπήρχαν κάποιοι που την αμφισβητούσαν...

Σάββατο 12 Μαρτίου 2011

Ήταν ο Χριστός ιστορικό πρόσωπο; ΣΤ' (Η έμμεση μαρτυρία Ιουδαίων και Εθνικών)

Ο Χριστιανισμός από την πρώτη στιγμή αντιμετώπισε πολλούς και ισχυρούς αντιπάλους.
Πρώτος και μεγαλύτερος ο Ιουδαϊσμός!
Οι Ιουδαίοι αρχικά επιχείρησαν να συγκρατήσουν τον Χριστιανισμό στις τάξεις τους, ως μία απλή ιουδαϊκή αίρεση, όπως ήταν οι φαρισαίοι, οι σαδουκαίοι, οι ζηλωτές και οι εσσαίοι.
Όταν η προσπάθειά τους αυτή απέτυχε, τότε πολέμησαν τον Χριστιανισμό λυσσαλέα.
Το Ταλμούδ (εβραϊκή φιλολογία) που ολοκληρώθηκε σταδιακά απ΄τον δεύτερο αιώνα και μετά, περιέχει πολλές και σκληρές αναφορές στο πρόσωπο του Χριστού, αλλά οι συγγραφείς του δεν εκφράζουν την παραμικρή αμφιβολία για την ιστορική του ύπαρξη.
Αξιόλογα έργα κατά του Χριστιανισμού έγραψαν και σπουδαίοι Εθνικοί συγγραφείς και φιλόσοφοι (Κέλσος, Πορφύριος, Ιουλιανός). Κι αυτοί, όμως, δεν αμφισβήτησαν την ιστορικότητα του προσώπου του Χριστού.
Ο Χριστός, ως υπαρκτό ιστορικό πρόσωπο, αμφισβητήθηκε για πρώτη φορά στη Δύση τον 18ο αιώνα...
Υ.Γ.: Μετά την ολοκλήρωση της παρούσας σειράς αναρτήσεων, θα ακολουθήσουν δύο ακόμη με θέμα: α) την ιστορική ύπαρξη του "Κρυφού Σχολειού" και β) τις απόψεις των Εθνικών Κέλσου, Ιουλιανού και Πορφύριου για τον Χριστιανισμό.
Ίσως ακολουθήσει και τρίτη με θέμα "τα εγκλήματα των Χριστιανών".

Παρασκευή 4 Μαρτίου 2011

Ήταν ο Χριστός ιστορικό πρόσωπο; Ε' (Η πλαστογραφία)

Ολοκληρώνοντας την αναφορά μας στον Ιώσηπο, αξίζει ν' αναφέρουμε μερικά ακόμη σημεία της ιστορίας του:
α) Κάνει σαφή αναφορά στο πρόσωπο του Ιωάννη, "τον αποκαλούμενο Βαπτιστή" που "ήταν αγαθός άνθρωπος" και "τον φόνευσε ο Ηρώδης".
β) Αναφέρεται και στην καταδίκη σε λιθοβολισμό απ' το Ιουδαϊκό Συνέδριο του Ιακώβου (του πρώτου ηγέτη της χριστιανικής κοινότητας των Ιεροσολύμων), τον οποίο αποκαλεί "αδελφό του λεγόμενου Χριστού".
Η φράση αυτή, πάντως, του Ιώσηπου θα μπορούσε να αποτελεί μια σαφή ιστορική (μη χριστιανική) μαρτυρία για την ιστορικότητα του προσώπου του Ιησού.
Γεννιέται, όμως, εύλογα η εξής απορία: πώς είναι δυνατόν ο Ιώσηπος να μην αναφέρει τον τρόπο θανάτωσης (σταύρωση) του ίδιου του Ιησού και να περιγράφει τον λιθοβολισμό του αδελφού του;
Υπάρχουν, βέβαια, σοβαρές πιθανότητες μεταγενέστερης (πλαστής) προσθήκης της συγκεκριμένης φράσης, όπως συνέβη με το χωρίο που ακολουθεί.
γ) Το πιο σημαντικό για το θέμα που εξετάζουμε σημείο της ιστορίας του Ιώσηπου είναι το εξής:
"Στην εποχή εκείνη που ήταν ηγεμόνας ο Πιλάτος έρχεται ο Ιησούς, άνθρωπος σοφός, αν βέβαια πρέπει να τον λέμε άνθρωπο. Γιατί έκανε παράδοξα έργα και ήταν διδάσκαλος των ανθρώπων εκείνων που με ευχαρίστηση δέχονταν την αλήθεια. Και πολλούς απ' τους Ιουδαίους και πολλούς ειδωλολάτρες έλκυσε κοντά του. Αυτός ήταν ο Χριστός. Και με την υπόδειξη των δικών μας ο Πιλάτος τον καταδίκασε σε θάνατο. Παρά ταύτα, όμως, δεν διαλύθηκαν εκείνοι που πρώτοι τον αγάπησαν. Γιατί φανερώθηκε πάλι την τρίτη μέρα σ' αυτούς ζωντανός, σύμφωνα με όσα οι θείοι προφήτες είχαν προείπει".
Το χωρίο αυτό θεωρείται σήμερα με βεβαιότητα πλαστό, κατά το μεγαλύτερο μέρος του, αν όχι εξολοκλήρου.
Άλλωστε, δεν χρειάζεται να είναι κάποιος ειδικός για να αντιληφθεί την πλαστογραφία! Ήταν ποτέ δυνατόν ένας φανατικός φαρισαίος, όπως ο Ιώσηπος, να χρησιμοποιεί τόσο κολακευτικά λόγια για τον Χριστό;
Αφού τόσο τον θαυμάζει, γιατί δεν περιγράφει κι άλλα γεγονότα της ζωής του; Και γιατί δεν έγινε κι ο ίδιος χριστιανός;
Το συγκεκριμένο χωρίο αποτελεί μεταγενέστερη προσθήκη χριστιανών αντιγραφέων.
Αλλά γιατί το έκαναν αυτό οι Χριστιανοί; Υπάρχουν δύο σχετικές εκδοχές:

α) Θέλησαν να θεμελιώσουν, μέσω μιας ιουδαϊκής μαρτυρίας, την ιστορικότητα του προσώπου του Χριστού.
β) Σκοπός τους ήταν να πλήξουν τους Ιουδαίους με τα ίδια τους τα όπλα. Αφού ο Ιώσηπος μιλάει τόσο κολακευτικά για τον Χριστό, οι απλοί Ιουδαίοι θα έπρεπε τουλάχιστον να σιωπούν!
Πιθανότερη φαίνεται η δεύτερη εκδοχή. Άλλωστε, η αμφισβήτηση της ιστορικότητας του Χριστού εμφανίζεται κυρίως απ' τον 18ο αιώνα στη Δύση, ενώ η πλαστογραφία έγινε πριν τα τέλη του 4ου αιώνα στην Ανατολή.