Ο περσικός Ζωροαστρισμός...

Οι αρχαίοι Πέρσες, όπως κι όλοι οι λαοί, ήταν φυσιολάτρες και πολυθεϊστές. Μεταξύ άλλων, λάτρευαν και τη θεά της γονιμότητα Αναχίτα, κάτι σαν την ελληνική Δήμητρα.

Στη συνέχεια ασπάστηκαν τον ινδικής προέλευσης Μιθραϊσμό, που γνώρισε μεγάλη διάδοση και στη ρωμαϊκή αυτοκρατορία κατά τον 2ο μ.Χ αιώνα.

Γύρω στο 600 π.Χ. οι Πέρσες άρχισαν να στρέφονται προς τον Μονοθεϊσμό. Τον έναν και υπέρτατο Θεό τους τον έλεγαν Άχουρα Μάζντα, εξού και το όνομα της θρησκείας "Μαζνταϊσμός". 

Είναι μεγάλο ψέμα ο ισχυρισμός των Χριστιανών πως είναι οι πρώτοι μονοθεϊστές. Ο Μαζνταϊσμός ήταν πολύ παλιότερος του Χριστιανισμού. Αλλά κι οι Ιουδαίοι υιοθέτησαν τον δικό τους μονοθεϊσμό απ’ τους Αιγύπτιους ιερείς του Θεού Ήλιου (Ακενατόν)...

Ο Ζωροάστρης ("Ζαρατούστρα" στα φαρσί) ήταν ένας ιερέας του Μαζνταϊσμού, που συνέβαλε στην αποσαφήνιση των δογμάτων και της τελετουργίας του. 

Η θρησκεία αυτή διακρίνεται από μια δυϊστική αντίληψη της πραγματικότητας. Στον κόσμο συνυπάρχουν και βρίσκονται σε διαρκή σύγκρουση δύο αντίθετα πνεύματα: το καλό και το κακό, η αλήθεια και το ψεύδος, το δίκαιο και η δικαιοσύνη. Προσωρινά μπορεί να επικρατεί η θεότητα του κακού, ο Αριμάν, αλλά στο τέλος θα επικρατήσει απόλυτα ο "καλός" Θεός Άχουρα Μάζντα. Αυτό ακριβώς το πρότυπο σκέψης υιοθέτησαν κι οι Χριστιανοί πολλούς αιώνες αργότερα...

Ιερό βιβλίο του μαζνταϊσμού είναι η Αβέστα, που έχει πολλά κοινά σημεία με τις ινδικές Βέδες. Οι αλληλεπιδράσεις των θρησκειών της Ανατολής είναι πολυεπίπεδες και εντυπωσιακές. Αρχικά, μάλιστα, η Αβέστα ήταν γραμμένη στα σανσκριτικά, την ιερή γλώσσα των Ινδών. 

Σε γενικές γραμμές αποτελείται από τρία μέρη: α) Την κοσμογονία, κάτι ανάλογο με το ομώνυμο έργο του Ησιόδου, β) τους Νόμους και γ) το τελετουργικό. Τα δύο τελευταία έχουν πολλές αναλογίες με το Νόμο του Μωυσή και το Λευϊτικό της εβραϊκής Βίβλου. 

Η ζωροαστρική Ηθική συνοψίζεται στις "τρεις υποχρεώσεις" του κάθε ανθρώπου: Καλή σκέψη-Καλός λόγος-Καλή πράξη...

Περιέχονται επίσης πολλές προσευχές, ύμνοι και παρακλήσεις προς τον Θεό, σαν τα χριστιανικά προσευχητάρια.

Στους ιερούς χώρους τους δεσπόζει πάντα η άσβεστη "ιερή φλόγα". Να διευκρινίσουμε πως δε λατρεύουν τη φωτιά αλλά τη φλόγα της, το αιώνιο σύμβολο του Υπέρτατου Θεού.

Ο Ζωροαστρισμός άρχισε να υποχωρεί και να παρακμάζει με την μακεδονική κατοχή της Περσίας. 

Αλλά το οριστικό χτύπημα δέχθηκε τον 7ο αιώνα μ.Χ. με την αραβική κατάκτηση και τον βίο εξισλαμισμό του πληθυσμού. Κάποιοι διέσωσαν την πίστη τους βρίσκοντας καταφύγιο είτε σε απόμακρες περιοχές είτε στη Βομβάη της Ινδίας που συγκρότησαν την ακμάζουσα κοινότητα των Παρσιστών.